Zaštita Prirode Archive

  • Prema statističkim podacima Liste zaštićenih područja Ujedinjenih nacija u svetu je do 2003. godine zaštićeno 102.102 područja, koja se  prostiru na 18.763.407 km². Broj zaštićenih područja u svetu je porastao sa 9.214 koliko ih je bilo 1962. godine na 102.102 područja, tj. za 11 puta. Pri tome, površina zaštićenih područja porasla je za 7,9 puta, sa 2,4 miliona km² na 18,8 miliona km².
Zakonom o zaštiti životne sredine Srbije (Zakon je objavljen u "Službenom glasniku RS", br.36/2009 i 88/2010) definisane su kategorije zaštićenih prirodih dobara, koje su usklađene sa kategorijama koje propisuje IUCN – Međunarodna unija za zaštitu prirode. Prema ovom Zakonu u Srbiji se utvrđuju sledeće kategorije zaštićenih područja: strogi rezervat prirode, specijalni rezervat prirode, nacionalni park, spomenik prirode, zaštićeno stanište, predeo izuzetnih odlika, park prirode.

    Zaštićena područja – podela, kategorije, režimi zaštite

    Prema statističkim podacima Liste zaštićenih područja Ujedinjenih nacija u svetu je do 2003. godine zaštićeno 102.102 područja, koja se prostiru na 18.763.407 km². Broj zaštićenih područja u svetu je porastao sa 9.214 koliko ih je bilo 1962. godine na 102.102 područja, tj. za 11 puta. Pri tome, površina zaštićenih područja porasla je za 7,9 puta, sa 2,4 miliona km² na 18,8 miliona km². Zakonom o zaštiti životne sredine Srbije (Zakon je objavljen u "Službenom glasniku RS", br.36/2009 i 88/2010) definisane su kategorije zaštićenih prirodih dobara, koje su usklađene sa kategorijama koje propisuje IUCN – Međunarodna unija za zaštitu prirode. Prema ovom Zakonu u Srbiji se utvrđuju sledeće kategorije zaštićenih područja: strogi rezervat prirode, specijalni rezervat prirode, nacionalni park, spomenik prirode, zaštićeno stanište, predeo izuzetnih odlika, park prirode.

    Pročitaj više ...

  • Zaštita prirode ’’Pravo na život, i na slobodan razvoj živih vrsta koje su još uvek zastupljene na zemlji, jedino je pravo koje se može nazvati neotuđivim – iz prostog razloga […]

    Zaštita prirode

    Zaštita prirode ’’Pravo na život, i na slobodan razvoj živih vrsta koje su još uvek zastupljene na zemlji, jedino je pravo koje se može nazvati neotuđivim – iz prostog razloga […]

    Pročitaj više ...

  • Često opisivana kao ‘’ostrvska’’ planina Vojvodine Fruška gora pripada niskim planinama. Iako je niska planina njena visina je uticala na bitno drugačije prirodne odlike od okolnog nizijskog prostora. Atribut ’’ostrvska’’ ne opisuje samo njen reljefni odraz uniziji već i ’’ostrvsku’’ geološkustrukturu, biljni i životinjski svet kao i klimatske i hidrološke odlike u Panonskoj niziji što je uslovilo i drugačiji istorijski i kulturni razvoj i identitet prostora.

    Nacionalni park Fruška gora – reljef, klima, hidrografija, biljni i životinjski svet

    Često opisivana kao ‘’ostrvska’’ planina Vojvodine Fruška gora pripada niskim planinama. Iako je niska planina njena visina je uticala na bitno drugačije prirodne odlike od okolnog nizijskog prostora. Atribut ’’ostrvska’’ ne opisuje samo njen reljefni odraz uniziji već i ’’ostrvsku’’ geološkustrukturu, biljni i životinjski svet kao i klimatske i hidrološke odlike u Panonskoj niziji što je uslovilo i drugačiji istorijski i kulturni razvoj i identitet prostora.

    Pročitaj više ...

  • Kopaonik je jedan od značajnijih centara endemizma u Srbiji. Na području nacionalnog parka je utvrđeno prisustvo 825 biljnih taksona visokoplaninske flore, svrstanih u 292 roda i 80 familija, od čega 91 endemična i 82 subendemične biljke.

Prostor Kopaonika nastanjuju različite životinjske vrste. Fauna Kopaonika u celini i područja nacionalnog parka predstavlja najmanje istraženu dimenziju ovog prostora. Na području Kopaonika do sada je izdvojeno 14 vrsta vodzemaca, 13 vrsta gmizavaca, 166 vrsta ptica i oko 39 vrsta sisara.

    Nacionalni park Kopaonik – biljni i životinjski svet

    Kopaonik je jedan od značajnijih centara endemizma u Srbiji. Na području nacionalnog parka je utvrđeno prisustvo 825 biljnih taksona visokoplaninske flore, svrstanih u 292 roda i 80 familija, od čega 91 endemična i 82 subendemične biljke. Prostor Kopaonika nastanjuju različite životinjske vrste. Fauna Kopaonika u celini i područja nacionalnog parka predstavlja najmanje istraženu dimenziju ovog prostora. Na području Kopaonika do sada je izdvojeno 14 vrsta vodzemaca, 13 vrsta gmizavaca, 166 vrsta ptica i oko 39 vrsta sisara.

    Pročitaj više ...

  • Đerdapska klisura se postepeno formira posle ušća Nere gde Dunav naglo skreće prema jugu i počinje svoje usecanje u obronke Karpatskih planina. Prolazi pored rumunskog mesta Bazijaš od kojeg je Cvijić smatrao da počinje Đerdapska klisura. Na svom putu od Golupca do Sipa na Dunavu se smenjuju klisure i kotline što predstavlja posebnu privlačnost ovog prostora jer se pejzaž neprestano menja, reka se sužava na nekoliko stotina metara sa liticama visokim i do 550m u klisuri Gospođin vir da bi se ubrzo u Donjomilanovičkoj kotlini proširila do 2 km. U Malom kazanu se Dunav sužava na 180 m i obali je lakše pristupiti sa plovnih objekata nego sa puta. I taj segment privlači turiste i povećava promet i kopnenim i vodenim putem što se opet odražava na prirodnu sredinu.

    Đerdapska klisura – kompozitna rečna dolina

    Đerdapska klisura se postepeno formira posle ušća Nere gde Dunav naglo skreće prema jugu i počinje svoje usecanje u obronke Karpatskih planina. Prolazi pored rumunskog mesta Bazijaš od kojeg je Cvijić smatrao da počinje Đerdapska klisura. Na svom putu od Golupca do Sipa na Dunavu se smenjuju klisure i kotline što predstavlja posebnu privlačnost ovog prostora jer se pejzaž neprestano menja, reka se sužava na nekoliko stotina metara sa liticama visokim i do 550m u klisuri Gospođin vir da bi se ubrzo u Donjomilanovičkoj kotlini proširila do 2 km. U Malom kazanu se Dunav sužava na 180 m i obali je lakše pristupiti sa plovnih objekata nego sa puta. I taj segment privlači turiste i povećava promet i kopnenim i vodenim putem što se opet odražava na prirodnu sredinu.

    Pročitaj više ...

  • Po J. Cvijiću klisura se prostire od Bazijaša do Kladova i dužina je 130 km. Đerdapska klisura je najduža kompozitna dolina Evrope i sastoji se od 4 klisure koje razdvajaju, ograničavaju tri kotline. Nizvodno se ređaju Golubačka klisura, Ljupkovska kotlina, klisura Gospođin vir, Donjomilanovačka kotlina, klisura Kazan, Oršavska kotlina i Sipska klisura.

    Đerdapska klisura – nastanak i sastav stena

    Po J. Cvijiću klisura se prostire od Bazijaša do Kladova i dužina je 130 km. Đerdapska klisura je najduža kompozitna dolina Evrope i sastoji se od 4 klisure koje razdvajaju, ograničavaju tri kotline. Nizvodno se ređaju Golubačka klisura, Ljupkovska kotlina, klisura Gospođin vir, Donjomilanovačka kotlina, klisura Kazan, Oršavska kotlina i Sipska klisura.

    Pročitaj više ...

  •     ERA PERIODA EPOHA Starost (u milionima godina) KENOZOIK KVARTAR (Q) HOLOCEN danas PLEISTOCEN 11.000 godina TERCIJAR (Tc) NEOGEN (Ng) Pliocen (Pl) 1.8 Miocen (M) 5 PALEOGEN (Pg) Oligocen […]

    Geohronološka skala

        ERA PERIODA EPOHA Starost (u milionima godina) KENOZOIK KVARTAR (Q) HOLOCEN danas PLEISTOCEN 11.000 godina TERCIJAR (Tc) NEOGEN (Ng) Pliocen (Pl) 1.8 Miocen (M) 5 PALEOGEN (Pg) Oligocen […]

    Pročitaj više ...

  • Nacionalni park Šar planina je najmlađi nacionalni park u Srbiji koji je proglašen 1986. godine rešenjem koje je doneto na osnovu Ukaza Skupštine AP Kosova i Metohije, a potvrđeno Zakonom o nacionalnom parku („Službeni list SAP Kosovo“ 11/86).

    Nacionalni park Šar planina – položaj, proglašenje nacionalnog parka i zone zaštite

    Nacionalni park Šar planina je najmlađi nacionalni park u Srbiji koji je proglašen 1986. godine rešenjem koje je doneto na osnovu Ukaza Skupštine AP Kosova i Metohije, a potvrđeno Zakonom o nacionalnom parku („Službeni list SAP Kosovo“ 11/86).

    Pročitaj više ...

  • Kopaonik je planinski masiv u južnom delu centralne Srbije koji pripada Unutrašnjim Dinaridima. Prostire se u pravcu severozapad – jugoistok u dužini od 82 km i širini 40 – 60 km.

    Nacionalni park Kopaonik – položaj, proglašenje nacionalnog parka i zone zaštite

    Kopaonik je planinski masiv u južnom delu centralne Srbije koji pripada Unutrašnjim Dinaridima. Prostire se u pravcu severozapad – jugoistok u dužini od 82 km i širini 40 – 60 km.

    Pročitaj više ...

  • Nacionalni park Đerdap se nalazi u Karpatskim planinama u graničnom pojasu sa Rumunijom. Prostire se na prostoru Đerdapske klisure od Golubačkog grada do ostataka utvrđenja Diane kod Karataša na dužini od oko 100 km i u širini od 2-8 km zahvata i planinske delove sa desne obale reke. Severna granica parka prati reku Dunav i jasno je određena dok se približna južna granica proteže razvođem Dunava i Peka, kao i najvišim delovima Liškovca, Velikog grebena i Miroča. Visina ovog prostora se kreće od 50-803 mnv.

    Nacionalni park Đerdap – položaj, proglašenje nacionalnog parka i zone zaštite

    Nacionalni park Đerdap se nalazi u Karpatskim planinama u graničnom pojasu sa Rumunijom. Prostire se na prostoru Đerdapske klisure od Golubačkog grada do ostataka utvrđenja Diane kod Karataša na dužini od oko 100 km i u širini od 2-8 km zahvata i planinske delove sa desne obale reke. Severna granica parka prati reku Dunav i jasno je određena dok se približna južna granica proteže razvođem Dunava i Peka, kao i najvišim delovima Liškovca, Velikog grebena i Miroča. Visina ovog prostora se kreće od 50-803 mnv.

    Pročitaj više ...