Nacionalni park Fruška gora je naš najstariji nacionalni park koji je proglašen 23.12.1960. godine. Zaštićeno područje obuhvata površinu od 25 393 ha. Središte uprave JP Nacionalnog parka je u Sremskoj Kamenici. Fruška gora se prostire duž desne obale Dunava u dužini od 78 kilometara i širini od 15 kilometara. Najbliži veći grad je Novi Sad. Prostor nacionalnog parka Fruška gora nalazi se na teritorijama opština: Petrovaradin, Sremski Karlovci, Beočin, Bačka Palanka, Šid, Sremska Mitrovica, Irig i Inđija. Postojeća granica Nacionalnog parka “Fruška gora” utvrđena je Zakonom o nacionalnim parkovima (“Sl. glasnik RS”, br. 39/93). Granica zaštitne zone nacionalnog parka se, prema odredbama Zakona o nacionalnim parkovima (“Sl. glasnik RS”, 39/93) utvrđuje Prostornim planom područja posebne namene Fruške gore do 2022. godine. U nacionalnom parku postoje 3 zone zaštite. Pod režimom zaštite I stepena nalazi se 3,7% ukupne površine nacionalnog parka, na području pod režimom zašti te II stepena je 67% a III stepena 29.3% ukupne površine.
Za područje Nacionalnog parka ”Fruška gora”, kao prirodnog dobra I kategorije, utvrđeni su režimi I, II i III stepena zaštite:
- Područja režima I stepena sa isključenjem svih oblika korišćenja i aktivnosti osim naučno-istraživačkog rada, kontrolisane edukacije i aktivnosti kojima se sprečava degradacija i nestanak osetljivih ekosistema. To su prostori specifičnih geoloških, geomofroloških i drugih oblika i pojava, značajni šumski ekosistemi Fruške gore, kao i staništa zaštićenih biljnih i životinjskih vrsta u okviru zaštite biodiverziteta Nacionalnog parka.
- Područja režima II stepena na ugroženim i značajnim prostorima, sa merama kojima se ograničava i strogo kontroliše korišćenje. Dozvoljene su aktivnosti na unapređenju i prezentaciji prirodnih vrednosti. To je najveći deo šumskog kompleksa Nacionalnog parka koji zahteva specifične mere nege i obnove narušenih šumskih ekosistema i staništa značajne flore i faune Fruške gore na kojima su neophodne interventne mere zaštite i očuvanja.
- Područja režima III stepena na kojima je određeno ograničeno korišćenje i kontrolisane aktivnosti u skladu sa funkcijama Nacionalnog parka, tradicionalnim privrednim delatnostima i stanovanjem, uključujući i turističku izgradnju. To su turističko-rekreativni i kulturno istorijski lokaliteti, degradirane površine pod šumskom vegetacijom, površinski kopovi, akumulacije i sl.
Najveći deo Nacionalnog parka obuhvata centralni masiv Fruške gore. Područje nacionalnog parka Fruška gora nije kontinualni prostor već se sastoji od 5 većih i 19 manjih kompleksa.
Nacionalni park Fruška gora – zone zaštite
Nacionalni park Fruška gora – zone zaštite
Prostor pod I stepenom režima zaštite
|
Opština |
Značajni šumski ekosistemi |
Geološki i geomorfološki lokaliteti |
Značajna staništa ugroženih biljnih vrsta |
Značajna staništa ugroženih vrsta insekata |
Značajna staništa ugroženih vrsta ptica |
| Beočin | Zmajevac,Ravne | paleontološko nalazište sliv Orlovačkog dobrog i Čerevićkog potoka,Stena “Orlovac” | stanište pljevike „Veliki Gradac”,stanište pljevike “Čendreviti čot”,stanište orhideje “Brdo Podgorac”,”Brdo Komesarovac” | „Rakovački mali potok”,Čerevićki potok “Đerova kosa”,Kišelez”,”Crvene krečane- Kozarski potok”,
“Orlovac” (uključena stena Orlovac) |
|
| Novi Sad | Zmajevac, Kraljeve Stolice | paleontološka lokacija “Papradine” | dolina Rokovog potoka na Glavici,stanište sa ”Papradinama”,”Javornati do” kod St. Ledinaca | ||
| Sremska Mitrovica | Papratski Do,Kraljevac,Biklav | Grgurevačka pećina na Popovom čotu | stanište osolikih muva “Ležimir” | “Šuljam”, “Đurđin grab” | |
| Sremski Karlovci | Stražilovo,Ravne | ||||
| Irig | Jazak | paleontološki lokalitet ”Grgeteg” | “Radovanac” “Srneći potok – Tatarica”,”Kalin potok” |
Prostor pod II stepenom režima zaštite
|
Opština |
Geološki i geomorfološki lokaliteti |
Pojedinačna stabla, brupe stabala i parkovi |
Zaštita biodiverzitetskih vrednosti – značajna staništa ugroženih vrsta insekata |
Značajna staništa ugroženih vrsta ptica |
| Beočin | vulkanski tuf kod sela Rakovca,lokalitet “Kozje brdo”,paleontološki lokalitet “Šakotinac” | sastojina crne jove na Andrevlju, sastojina crne jove na Testeri,park manastira Beočin | ||
| Sremska Mitrovica | “Grgurevačka pećina” na “Popovom čotu” | Krečanske jame, “Gložanj” – pašnjaci iznad Grgurevaca,”Mala Sanča” | ||
| Šid | “Banja Kulina” kod Ljube, dolina potoka Velešić | |||
| Irig | paleontološki lok.”Grgeteg” | |||
| Inđija | Čortanovačka šuma |
Leave a Reply